در چهل و سومین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی رونمایی شد؛ طراحی و ساخت واحد بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری

محققان سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف بدون انجام مهندسی معکوس، موفق شدند برای اولین بار در کشور به فناوری بازیافت اسید کلریدریک از اسید سوخته به روش تبخیری که یک فناوری منحصر بفرد تحت اختیار کشور آمریکا است، دست پیدا کنند.

در مراسم بزرگداشت چهل و سومین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس جمهور، رییس جهاددانشگاهی و برخی از مسئولان لشکری و کشوری در پژوهشگاه رویان از پروژه « طراحی و ساخت واحد بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری» توسط محققان این نهاد رونمایی شد.

مهندس علی مهدی زاده مدیر مرکز توسعه تکنولوژی سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف در تشریح این طرح گفت: با استفاده از  این فناوری، ضمن بازیافت اسیدکلریدریک و کاهش اثرات زیست محیطی، محصول جانبی کلرورفرو نیز تولید می شود که در تصفیه آب کاربرد فراوان دارد.    

مدیر پروژه طراحی و ساخت واحد بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری، افزود: با اجرای این طرح در مرکز توسعه تکنولوژی، ضمن طراحی مفهومی و پایه و تفصیلی و انجام تحقیقات آزمایشگاهی، واحد پایلوت بازیافت اسیدسوخته با ظرفیت ورودی یک تن در روز ساخته و در محل کارخانه شرکت فولاد غرب آسیا به عنوان کارفرمای طرح نصب شد.
وی گفت: این واحد قابلیت افزایش ظرفیت در مقیاس های مورد نیاز صنایع فولاد را دارد.

مهندس مهدی زاده افزود: دستیابی به این فناوری و اثبات تکنولوژی، بدون وجود نمونه مشابه در کشور و بدون انجام مهندسی معکوس و صرفا با اتکا بر دانش و توانمندی متخصصان جهاددانشگاهی صنعتی شریف انجام شده است. 

مدیر مرکز توسعه تکنولوژی سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف، با تشریح فرآیند اسیدشویی و بازیافت اسید افزود: سطح کلاف ورق های فولادی که توسط نورد به ضخامت دلخواه رسیده، دارای زنگ زدگی، چربی و آلودگی‌هایی است. در فرآیند اسیدشویی فولاد، زنگ یا اکسید آهن، از روی آهن یا فولاد قبل از ورود به مراحل بعدی از جمله نورد و دیگر تکنیک‌ها، زدوده می‌شود. اسید کلریدریک با غلظت معمولا 17 درصد رایج‌ترین ماده اسیدشویی برای اسیدشویی فولاد است.اسید مصرف شده حاصل از اسیدشویی تحت عنوان اسید سوخته خروجی واحد اسیدشویی بوده و این پسماند اسیدی حاوی آب، اسیدکلریدریک و کلرور آهن می باشد و بازیافت، برگشت به فرآیند و استفاده مجدد آب و اسید موجود در آن، امروزه در سطح دنیا، مورد توجه محققین قرار گرفته است.

در روش تبخیری بازیافت اسید از تبخیر برای جداسازی اجزاء کلرید آهن، آب و اسید کلریدریک استفاده می شود. این فرایند یک روش جدید و جایگزین فرایند معمول باز احیای اسید ARP)) که در دمای حدود 800 درجه سانتی گراد با شکستن مولکول کلرور آهن، اسید کلریدریک باز احیا می شود.

مدیر پروژه طراحی و ساخت واحد بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری، افزود: در این فرآیند ابتدا اسید سوخته از فیلتر عبور داده شده و به تبخیرکننده منتقل می‌شود. بخار آب و اسیدکلریدریک از بخش فوقانی تبخیر کننده ناگهانی خارج شده و به واحد تقطیر مجدد منتقل می‌شوند و FeCl2 تغلیظ شده از انتهای تبخیر کننده ناگهانی خارج می‌شود.

در واحد تقطیر، آب از اسید جدا شده و محلول اسید کلریدریک 17 درصد جرمی حاصل شده و آب قابل استفاده مجدد از خروجی بالای برج تقطیر بدست می‌آید. عضو هیات علمی جهاددانشگاهی گفت:یکی از بزرگترین چالش های این طرح وجود شرایط حاد دمای بالا در حضور سیال بسیار خورنده اسیدکلریدریک می باشد که با تلاش و ابتکارات محققین جهاددانشگاهی صنعتی شریف و صنایع داخلی با انتخاب و جایگزینی تجهیزات ضد اسید و مقاوم به دمای بالا بر این چالش فائق آمدند..مهندس مهدی زاده، یکی از اثرات زیست محیطی اجرای این طرح را بازیافت کامل پساب اسید و تولید محصول جانبی کلرور فرو عنوان کرد و،افزود: پس از تبدیل به کلرورفریک، از آن برای تصفیه آب می توان استفاده کرد.

این طرح با حمایت هیات مدیره و مدیرعامل و همکاری و مساعدت خوب مدیران اجرایی شرکت فولاد غرب آسیا، با دستیابی به فناوری روز دنیا انجام شده است. فناوری بازیافت اسید کلریدریک به روش تبخیری در کارخانجات نورد ورق فولادی کاربرد دارد که از واحدهای پایین دستی صنعت فولاد می باشد.

هم اکنون، به همت متخصصان مرکز توسعه تکنولوژی سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف، واحد بازیافت اسیدسوخته با ظرفیت ورودی یک تن در روز ساخته و در محل کارخانه شرکت فولاد غرب آسیا به عنوان کارفرمای طرح نصب  شده است.